Nowoczesne technologie informatyczne stały się nieodłącznym elementem służby zdrowia, a jednym z wielu przykładów rozwoju e-zdrowia są elektroniczne recepty. Głównym zadaniem e-Recepty jest usprawnienie procesu obsługi pacjenta oraz pracy osób uczestniczących w procesie jej obiegu (szerzej o korzyściach z wprowadzenia e-Recept dla pacjentów, farmaceutów oraz lekarzy pisaliśmy tutaj). Wartym podkreślenia jest również fakt, że od 1 stycznia 2020 roku wystawianie e-Recept będzie obowiązkowe dla wszystkich przychodni i gabinetów lekarskich, w tym również placówek komercyjnych. W związku z tym w najnowszym artykule przyglądamy się bliżej m.in. temu, jak przebiega proces podłączenia placówki do systemu P1 oraz w jaki sposób konfiguruje się integrację z P1 i wystawia e-Recepty w systemie Mediporta.
Jak przebiega wystawianie e-Recept w systemie Mediporta?
Wystawianie e-Recept w systemie Mediporta jest równie łatwe, jak recept tradycyjnych. Wystarczy, że użytkownik po wyszukaniu leków i dodaniu ich na receptę, zamiast przycisku 
(wydruk tradycyjnej – papierowej recepty) kliknie przycisk 
(elektronizacja recepty). W kolejnym kroku użytkownik musi podpisać dokument elektronicznej recepty certyfikatem PUE ZUS (wczytanym do systemu) lub podpisem kwalifikowanym (zainstalowanym na komputerze) – po tej czynności e-Recepta zostanie wysłana do systemu P1.
Warto też dodać, że podczas wystawiania e-Recept w systemie Mediporta, użytkownik może skorzystać ze wszystkich ułatwień, z których do tej pory korzystał przy wystawianiu recept tradycyjnych (papierowych), np.:
- ponawiania pojedynczych recept (z bieżącej lub historycznej wizyty pacjenta),
- ponawiania wielu recept ze zdefiniowanymi datami realizacji,
- ponawiania pojedynczych leków,
- automatycznego rozdzielania leków na receptach,
- szablonów recept.
Chciałbyś wypróbować wystawianie e-Recept za darmo? Możesz to zrobić w bezpłatnej wersji systemu Mediporta Rx.
Jak przebiega podłączenie placówki medycznej do systemu P1?
Aby w placówce medycznej (Podmiocie Leczniczym lub Praktyce Lekarskiej) możliwe było wystawianie e-Recept, musi ona zrealizować kilka prostych kroków związanych z podłączeniem do systemu P1 oraz konfiguracją systemu informatycznego, z którego korzysta. Nie należy też zapominać, o uzyskaniu przez pracowników medycznych określonych certyfikatów, bez których podpisywanie dokumentów elektronicznych (e-Recept) nie będzie możliwe. Poniżej krótko przyglądamy się temu, jak przebiega proces podłączenia placówki do systemu P1 oraz wskazujemy źródła i materiały pomocnicze, które ułatwią jego realizację.
» Krok 1 – złożenie wniosku o podłączenie Podmiotu Medycznego lub Praktyki Lekarskiej do systemu P1 w Rejestrze Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą (RPWDL)
Wniosek jest dostępny w RPWDL (na stornie https://rpwdl.csioz.gov.pl) a jego złożenie jest możliwe po zalogowaniu się na swoje konto. Po pozytywnym zweryfikowaniu wniosku podmiot medyczny otrzyma niezbędne dane i certyfikaty (TLS oraz WSS), które są wymagane do podłączenia systemu informatycznego placówki do systemu P1.
Materiały pomocnicze:
- film instruktażowy CSIOZ (przedstawia krok po kroku przebieg procesu składania wniosku o dostęp do systemu P1 w RPWDL)
- ulotka informacyjna CSIOZ (przedstawia przebieg procesu certyfikacji podmiotu w systemie P1)
- Rejestr Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą Wnioskowanie o dostęp do Systemu P1 – podręcznik użytkownika (zawiera informacje dotyczące dostępu do systemu P1)
- strona internetowa CSIOZ (zawiera informacje dotyczące projektu P1 i e-Recepty)
» Krok 2 – uzyskanie przez pracownika certyfikatu umożliwiającego podpisywanie dokumentów elektronicznych podpisem cyfrowym, np. profil zaufany, certyfikat PUE (ZUS) lub podpis kwalifikowany
Uzyskanie przez pracownika jednego z ww. certyfikatów jest niezbędne do podpisywania e-Recept (oraz innych dokumentów elektronicznych) i wysyłania ich do systemu P1. Przed rozpoczęciem starań o określony certyfikat warto zorientować się, za pomocą jakich certyfikatów możliwe jest podpisywanie dokumentów elektronicznych w danym systemie informatycznym. W przypadku systemu Mediporta podpisywanie dokumentów elektronicznych możliwe jest przy wykorzystaniu (bezpłatnego) certyfikatu PUE lub (płatnego) podpisu kwalifikowanego:
- określone certyfikaty powinni uzyskać użytkownicy, którzy będą wystawiali e-Recepty,
- każdy z ww. certyfikatów (wystarczy posiadać tylko jeden) umożliwia wystawianie e-Recept.
Należy zaznaczyć, że w przypadku sporej części pracowników medycznych kwestia certyfikatów jest o tyle prosta, że posiadają oni już certyfikat PUE, który uzyskali na potrzeby podpisywania i wysyłania elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA) do Platformy Usług Elektronicznych (PUE). W ich przypadku wyrabianie dodatkowego certyfikatu (np. płatnego podpisu kwalifikowanego) na potrzeby obsługi e-Recept nie będzie konieczne, ponieważ posiadając certyfikat PUE oprócz podpisywania e-ZLA, możliwe jest również podpisywanie elektronicznych recept.
Materiały pomocnicze:
- Certyfikat ZUS dla lekarza (przedstawia krok po kroku proces uzyskiwania certyfikatu PUE (ZUS))
- Bezpłatny certyfikat z ZUS (zawiera informacje dotyczące bezpłatnego certyfikatu PUE (ZUS))
- e-Podręcznik (zawiera informacje dotyczące podpisu kwalifikowanego)
- Narodowe Centrum Certyfikacji (NCCert) (zawiera listę dostawców podpisu kwalifikowanego)
» Krok 3 – konfiguracja systemu informatycznego i podłączenie do systemu P1
Po pozytywnym zweryfikowaniu wniosku w RPWDL o podłączenie do systemu P1 (Krok 1) oraz uzyskaniu certyfikatów umożliwiających podpisywanie dokumentów elektronicznych (Krok 2), należy zgłosić się do dostawcy systemu informatycznego, w celu uzyskania dostępu do modułu e-Recepty. Po uruchomieniu modułu możliwa będzie konfiguracja integracji z systemem P1, polegająca m.in. na wczytaniu certyfikatów udostępnionych w RPWDL (TLS oraz WSS). W tym miejscu należy dodać, że w zależności od systemu, konfiguracja modułu e-Recepty może przebiegać inaczej i będzie wymagała od użytkownika przeprowadzenia innych czynności (konfigurację integracji w systemie Mediporta opisano poniżej).
Jak przebiega konfiguracja modułu e-Recepty w systemie Mediporta?
Przed przystąpieniem do konfiguracji w systemie Mediporta należy wcześniej zamówić moduł e-Recepty wysyłając zgłoszenie na adres pomoc@mediporta.pl. Sam proces konfiguracji jest szybki i polega na przeprowadzeniu kilku prostych czynności, które opisano poniżej.
1. Wczytanie uzyskanych w RPWDL certyfikatów (TLS oraz WSS) w widoku świadczeniodawcy.
2. Wybór wczytanych certyfikatów i wprowadzenie pozostałych danych (OID usługodawcy oraz identyfikator biznesowy usługodawcy) wymaganych do uruchomienia integracji z systemem P1.
3. Wczytanie w widoku edycji konta pracownika wystawiającego e-Recepty certyfikatu PUE lub zainstalowanie na komputerze podpisu kwalifikowanego.
4. Włączenie funkcji wystawiania e-Recept w wybranych komórkach placówki.
Szczegółowy opis wszystkich ww. kroków znajduje się w przewodniku e-Recepty i recepty tradycyjne, który klienci Mediporty mogą pobrać w systemie. Na koniec warto też dodać, że w ramach pomocy technicznej świadczonej przez Centrum Wsparcia, wszyscy klienci Mediporty mogą uzyskać wsparcie w zakresie konfiguracji modułu e-Recepty.
e-Recepta w liczbach
Nowoczesnych rozwiązań, do których należy e-Recepta na pewno nie należy się bać, np. z uwagi na wiek i przeświadczenie, że nowe technologie „są dla mnie za trudne”, „będą stanowiły problem”, „nie poradzę sobie” itd. Świadczą o tym m.in. dane udostępnione przez Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia (źródło) mówiące o tym, że aż 69% e-Recept do końca czerwca 2019 r. wystawili lekarze w grupie wiekowej 41+. Co warte jest podkreślenia drugą grupą wiekową biorąc pod uwagę liczebność wystawionych e-Recept stanowią lekarze seniorzy, w wieku od 61 do 70 lat, którzy wystawili 13% wszystkich elektronicznych recept. CSIOZ wskazuje natomiast słabą aktywność wśród młodych lekarzy, w przedziale wiekowym do 21 do 40 lat, którzy wystawili zaledwie 17% wszystkich e-Recept. Jako ciekawostkę Centrum podaję również fakt, że najstarszy lekarz w Polsce, który wystawił e-Receptę, ma 88 lat.
To, że pracownicy medyczni coraz chętniej wystawiają elektroniczne recepty, potwierdzają też inne dane CSIOZ, które obrazują, w jaki sposób zwiększała się liczba wystawionych e-Recept w ciągu poszczególnych miesięcy 2019 r. Do końca czerwca 2019 r. ponad 6000 lekarzy z ponad 1100 placówek leczniczych wystawiło blisko 2 mln 400 tys. e-Recept. e-Recepty otrzymało ponad 480 tys. pacjentów.
Wzrost liczby wystawionych e-Recept (dane CSIOZ) – źródło grafiki
Podobne wnioski otrzymujemy także z analizy użytkowania systemu Mediporta:
- liczba e-Recept wystawionych w samym lipcu stanowiła ponad 70% skumulowanej liczby e-Recept z poprzednich 6 miesięcy,
- liczba placówek, które wystawiły e-Receptę w lipcu podwoiła się w stosunku do tej samej liczby w czerwcu.
Należy także zaznaczyć, że już ponad 23% wszystkich klientów Mediporty, wystawiających recepty wystawia je w formie elektronicznej.
Podsumowanie
Dane zaprezentowane przez Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia oraz analiza wykorzystania systemu Mediporta nie pozostawiają wątpliwości, że liczba wystawionych e-Recept powiększa się z miesiąca na miesiąc. Z pewnością wpływa na to fakt, że obecnie już wszystkie apteki w Polsce mogą realizować e-Recepty i że coraz więcej placówek medycznych nie czeka z wdrożeniem elektronicznych recept do 1 stycznia 2020 roku, mając świadomość tego, że całe przedsięwzięcie wymaga wcześniejszego przygotowania. Wbrew pozorom, czasu na wdrożenie e-Recept nie pozostało już zbyt wiele, dlatego ważne jest, aby placówki i pracownicy medyczni jak najszybciej uzyskali wszystkie niezbędne certyfikaty oraz wybrali oprogramowanie umożliwiające wystawianie recept w formie elektronicznej. To sprawi, że po 1 stycznia 2020 roku obowiązek wystawiania e-Recept w placówkach będzie realizowany bez przeszkód, co w ostatecznym rozrachunku przełoży się na wysoką jakość obsługi pacjenta i komfort pracy personelu medycznego.
Chcesz już teraz przygotować się na obowiązkowe wystawianie e-Recept? Sprawdź bezpłatną wersję systemu Mediporta Rx i wystawiaj elektroniczne recepty zupełnie za darmo!
Na koniec warto jeszcze dodać, że ważną rolę w procesie wdrażania usług związanych z e-zdrowiem (w tym e-Recept) odgrywają także Ministerstwo Zdrowia, CSIOZ oraz NFZ. W dużej mierze to właśnie od skutecznej kampanii informacyjnej prowadzonej przez te instytucje zależeć będzie edukacja personelu medycznego i pacjentów oraz przedstawienie najważniejszych zalet związanych z wygodą, komfortem pracy i pozytywnym wpływem e-Recept na proces leczenia.